Jednym z synonimów nowoczesnego budownictwa jest ekologia, a dokładniej energooszczędność. Coraz częściej dużą wagę przywiązuje się również do takiej organizacji prac budowlanych, która w jak najmniejszym stopniu wpłynie na środowisko naturalne. Idea ta znajduje odzwierciedlenie w wyborze materiałów budowlanych – ich poszczególne właściwości mogą wykazywać korzystne oddziaływanie nie tylko przy samej budowie, ale także w trakcie późniejszej eksploatacji budynku. Jak to możliwe?
Jak zbudować energooszczędny dom?
O energooszczędności obiektu należy myśleć jeszcze na etapie projektowania domu. Okazuje się bowiem, że już sama bryła czy orientacja budynku na działce może wpływać na całkowity poziom zużycia energii. Oczywiście wszystkie elementy konstrukcji mają znaczenie – na energooszczędność wpłynie nie tylko materiał ścienny, rodzaj konstrukcji dachu czy sposób wykonania stropu parteru, duży wpływ mają również oszklenia – ich wielkość, parametry cieplne i usytuowanie. Jednakże to nie wszystko, nawet każde nadproże (a właściwie materiał, z którego jest ono wykonane) ma w tym wypadku znaczenie. Chodzi o to, aby obiekt był zaprojektowany w sposób pozwalający w maksymalnym stopniu ograniczyć straty ciepła. Mając na uwadze przyszłe koszty eksploatacyjne budynku, warto z rozmysłem dobrać poszczególne elementy. Czym kierować się poszukując materiału do wzniesienia ścian zewnętrznych?
Wybór materiałów budowlanych – które cechy mają znaczenie?
Szacowanie energooszczędności materiału ściennego zwykle rozpoczyna się od analizy współczynnika przewodzenia ciepła. Pozwala on określić poziom izolacyjności termicznej konkretnego materiału budowlanego. Natomiast zwykle ściana składa się z kilku warstw, z których każda ma inną przewodność cieplną, dlatego aby określić całkowitą izolacyjność termiczną, którą zapewnia analizowana przegroda ścienna określa się współczynnik przenikania ciepła, który uwzględnia parametry termiczne wszystkich warstw tworzących ścianę.
Współczynnik przewodzenia ciepła
Współczynnik przewodzenia ciepła λ [W/mK] jest charakterystyczną cechą materiałową i informuje o tym, jak bardzo materiał budowlany jest zdolny do przewodzenia ciepła. Im wyższa wartość współczynnika przewodzenia ciepła, tym szybciej zachodzi wymiana temperaturowa pomiędzy zewnętrzną, a wewnętrzną powierzchnią materiału, dlatego jeśli chodzi o energooszczędność, im niższa wartość współczynnika przewodzenia ciepła, tym lepsze właściwości cieplne materiału.
Współczynnik przenikania ciepła
Współczynnik przenikania ciepła U [W/m2K] definiuje właściwości cieplne przegrody. Jest on obliczany z uwzględnieniem wszystkich warstw tworzących przegrodę, a także z uwzględnieniem oporów przejmowania ciepła na zewnętrznej i wewnętrznej powierzchni przegrody. Do jakich wartości należy dążyć, aby skutecznie ochronić budynek przed „ucieczką” ciepła, a domowy budżet przed wysokimi rachunkami za ogrzewanie? Sukcesem są możliwie najniższe wartości współczynnika przenikania ciepła, jednakże w dążeniu do obniżenia współczynnika powinno się zachować podejście racjonalne tj. planowanie zbyt grubych warstw izolacji termicznej w pewnym momencie przestaje mieć sens ekonomiczny, dlatego układ warstw w przegrodzie zewnętrznej powinien być każdorazowo określony dla możliwości i wymagań projektowanego obiektu.
Precyzyjnie określona jest natomiast maksymalna dopuszczalna wartość współczynnika przenikania ciepła – od 1 stycznia 2021 roku wartość współczynnika przenikania ciepła dla ścian zewnętrznych (przy temperaturze wewnętrznej ti ≥ 16˚C) nie może przekraczać UC(max) ≤ 0,20 W/(m2·K).
Beton komórkowy i silikaty – w imię oszczędności energii
W energooszczędnych obiektach budowlanych często wykorzystuje się beton komórkowy i elementy silikatowe, jednakże każdy z tych materiałów na rzecz oszczędności energii pracuje w inny sposób. Beton komórkowy cechuje się najniższymi wartościami współczynników przewodzenia ciepła w porównaniu z innymi elementami murowymi. Bloczki z betonu komórkowego mają porowatą strukturę, stworzoną z porów, w których zamknięte jest powietrze – świetny izolator cieplny. Dzięki tym właściwościom ściany z betonu komórkowego same w sobie dobrze zabezpieczają wnętrza przed wychłodzeniem – w przypadku betonu komórkowego o najniższych gęstościach, wykorzystując elementy o dużej szerokości można wznosić ściany zewnętrzne (spełniające obowiązujące przepisy) bez konieczności dodawania warstwy izolacji termicznej.
Elementy silikatowe z drugiej strony charakteryzują się wysokimi współczynnikami przewodzenia ciepła więc ściany zewnętrzne wznoszone z ich wykorzystaniem będą zawsze wymagały docieplenia, ale z uwagi na zwartą i masywną strukturę zapewniają wysoki poziom akumulacyjności cieplnej – poprzez ciepło zgromadzone w przegrodzie raz ogrzane pomieszczenie zdecydowanie wolniej się wychładza.
Oba opisane materiały są podstawą nowoczesnego i kompleksowego Systemu Budowy H+H.